Wiele osób słysząc słowo dieta – myśli odchudzanie… głodówka… małe porcje… 5 posiłków dziennie… kieruje się popularną filozofią „MŻ”, ale czy to właściwe skojarzenie? Niestety nie.
DIETA to nic innego jak po prostu styl życia i sposób żywienia. DIETA może być bardzo różna i powinna taka być, ponieważ MY jesteśmy różni i mamy RÓŻNE potrzeby te fizjologiczne jak i natury psychologicznej.
DIETA JEST SPRAWĄ INDYWIDUALNĄ. Postaram się opisać na czym polegają te różnice i skąd się one biorą w cyklu artykułów, a żeby to zrobić należy zacząć od podstaw.
ZAPRASZAM
⚡ ⚡ ⚡
CZĘŚĆ 1. Na początku było BMR…
BMR – podstawowa przemiana materii czyli metabolizm – definicja mówi, że jest to: najmniejsze tempo przemiany materii zachodzące w organizmie człowieka, niezbędne do podtrzymania podstawowych funkcji życiowych w stanie spoczynku (…). Czyli jak to rozumieć? Można powiedzieć, że to ilość energii jaką wymaga nasze ciało by utrzymać na normalnym, zdrowym trybie pracę mózgu i ukł. nerwowego, serca i układu krwionośnego, hormonalnego, wątroby, nerek i innych narządów w naszym skomplikowanym ustroju.
Podstawowy metabolizm (BMR) może wynosić 1200+/ 1300+/1500+/ 2000+kcal.
⚡ ⚡ ⚡
Skąd taka rozbieżność? BMR zależy od kilku czynników:
➡WIEK im jesteśmy starsi tym wolniejszy poziom przemian. Młode osoby rosną, dojrzewają, można powiedzieć że są w trybie wysokich przemian energii. Im jesteśmy starsi tym tempo przemian spada, ponieważ w naszym organizmie zaczyna przeważać proces starzenia.
➡WAGA I WZROST
➡SKŁAD CIAŁA – proporcja ilości mięśni, tkanki tłuszczowej, ilości wody w organizmie. W jaki sposób ma to przełożenie? O tym dokładnie w następnym artykule.
➡PŁEĆ – kobiety mają niższe tempo przemian materii jak mężczyźni ze względu na naturalnie inną kompozycję składu ciała jaki pracę układu hormonalnego.
➡STAN ZDROWIA – wiele chorób ma istotny wpływ na BMR np. choroby tarczycy, zaburzenia hormonalne, choroby trzustki, wątroby i inne. Pozornie ta sama osoba o podobnym wzroście i wadze – może mieć całkiem inny rzeczywisty poziom BMR, a sam poziom BMR jest zmienny.
Spójrzcie ile już czynników wymieniłam, które wpływają na samo tempo podstawowej przemiany energii, a można więcej.
⚡ ⚡ ⚡
By policzyć BMR można posłużyć się różnymi wzorami (np. formuła Harrisa-Benedicta) by oszacować ile kalorii należy dostarczyć i zapewnić dostateczną energię na podstawowe procesy życiowe, jednak to jest wartość szacunkowa i w zależności od użytego wzoru może być nieco inna (do tego jeszcze będę nie raz wracać).
Sposób żywienia ma wpływ również na szybkość metabolizmu. Diety niskokaloryczne poniżej wartości BMR, intensywna aktywność fizyczna przy niedostatecznej ilości energii, niedoszacowanie zapotrzebowania na trening oraz szybkie tempo redukcji masy ciała powoduje zaburzenia metabolizmu, a niedobory żywieniowe doprowadzają do dalszych komplikacji.
⚡ ⚡ ⚡
CAŁKOWITA PRZEMIANA MATERII – dzienne zapotrzebowanie energetyczne.
CAŁKOWITA PRZEMIANIA MATERII (CPM) ilość energii, która jest potrzebna na podstawową przemianę materii oraz pozostałą aktywność życiową: spożywanie pokarmu, trawienie, aktywność fizyczną w ciągu dnia. BMR może pochłaniać 45% do 70% dziennego zapotrzebowania energetycznego!
Dopiero wartość CPM jest punktem wyjścia do modyfikacji sposobu odżywiania i to w jaki sposób to zrobimy będzie miało wpływ czy schudniemy, zwiększymy masę ciała, masę mięśni, czy nasze zdrowie się poprawi czy pogorszy.
⚡ ⚡ ⚡
CO TO OZNACZA W PRAKTYCE?
Zapotrzebowanie na energię zależy od wielu czynników i jest bardzo INDYWIDUALNE.
Planując dietę czyli inaczej sposób żywienia / plan dietetyczny należy wziąć pod uwagę wszystkie wyżej wymienione.
W zależności jaką wartość kaloryczną przypada nam spożywać można ułożyć dietę bardzo różnie i należy uwzględnić indywidualne zapotrzebowanie na składniki, dobrać optymalną ilość białka, tłuszczu i węglowodanów, a wtedy dostosować produkty i ich gęstość energetyczną, by posiłki były sycące, zdrowe, smaczne i pełnowartościowe.
⚡ ⚡ ⚡
Dla jednej osoby dieta redukcyjna może oznaczać 1500-1600 kcal a dla innej osoby może to być ilość ponad 2000 kcal czy nawet 3000 kcal by chudnąć w zdrowym tempie.
⚡ ⚡ ⚡
Dietetyka nie jest czarno-biała, nie ma uniwersalnego przepisu dla każdego na osiągnięcie swojego celu.
ILE OSÓB TYLE RÓŻNYCH SPOSOBÓW ŻYWIENIA, ZALECEŃ A CO DLA JEDNYCH OSÓB JEST DIETOTERAPIĄ TO DLA INNYCH MOŻE OKAZAĆ SIĘ NIEZDROWE.
⚡ ⚡ ⚡
Dziękuję, że poświęciliście czas i przeczytaliście do końca. Mam nadzieję, że tekst jest zrozumiały a cały cykl artykułów pomoże Wam zrozumieć o co tak naprawdę chodzi w „W ZDROWYM ŻYWIENIU I ZDROWYM ODCHUDZANIU”.