DYNIA

Gdy myślimy o kulinarnej jesieni jednym z pierwszych symboli jakie przychodzą nam do głowy jest dynia. Ta pomarańczowa roślina jest bardzo uniwersalnym produktem, może być przyrządzana na słono, słodko, czasem też w wersji pikantnej z papryczką chili. Miąższ dyni dział regenerująco i łagodząco na przewód pokarmowy. Jej pestki również mają wiele zastosowań m.in. jako dodatki do pieczywa i wyrobów cukierniczych, robi się z nich również olej, który idealnie nadaje się do sałatek.

Skład chemiczny dyni zależy od wielu czynników takich jak warunki atmosferyczne, klimat, czy odmiana. Barwa dyni uwarunkowana jest występowaniem w jej miąższu karotenoidów, czyli związków, które są naturalnymi barwnikami. Do substancji tych należą między innymi β- karoten i luteina. Zapobiegają one powstawaniu stanów zapalnych. Luteina sama w sobie jest ściśle związana z prawidłowym funkcjonowaniem plamki żółtej w oku, zapobiega ona powstawaniu zmian degeneracyjnych na siatkówce, które mogłyby doprowadzić do ślepoty po 60 roku życia. Jeżeli chodzi o β- karoten jest on prowitaminą witaminy A, czyli związkiem, który w wyniku reakcji chemicznej zostaje przekształcony w witaminę w tym przypadku A. Cechą charakterystyczną witaminy A jest jej zdolność do likwidowania wolnych rodników, czyli substancji, które przyspieszają procesy starzenia i mogą powodować wiele chorób.

Wśród substancji występujących w dyni możemy również wymienić składniki mineralne takie jak magnez, wapń, fosfor, żelazo, selen oraz fluor, a także witaminy B1, B2, B3, B6 , C i E.

W 100 g dyni dostarcza: 33 kcal; 1,3 g białka; 0,3 g tłuszczu 7,7 g węglowodanów ogółem; 2,8 g błonnika; poza tym 2974µ beta-karotenu. Index glikemiczny dyni to 75 a ładunek glikemiczny dla 100 g dyni to tylko 5,25! Dlatego też dynie mogą spożywać osoby zmagające się z insulinoopornością.

Literatura:
1. Nawirska A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A.Z., Biesiada A Bednarek M ,,Porównanie zawartości frakcji włókna pokarmowego w odmianach dyni z gatunku Cucurbita Maxima i Cucurbita Pepo”, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2008, (56), 65-73.
2.Chilczuk B., Perucka I., Materska M., Buczkowska H. ,,Zawartość luteiny, zeaksantyny, β- karotenu w liofilizowanych owocach wybranych odmian Cucurbita Maximad”, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość,2014,2 (93), 139-150.
3.Kuchanowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Przygoda B. ,,Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw”, PZWL, Warszawa 2016.

Zupa krem z dyni

SKŁADNIKI:

• Dynia
• Masło extra
• Włoszczyzna
• Cebula
• Przyprawy: szczypta soli, imbir
• Jogurt naturalny

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA:

Dynię umyć, usunąć pestki, obrać (dyni hokkaido nie trzeba obierać), pokroić w kostkę. W garnku roztopić masło, włożyć imbir i delikatnie podsmażyć przez około pół minuty. Włożyć włoszczyznę – zamiast wywaru – nada smak i aromat (por, seler, marchew). Dodać szczyptę soli i smażyć mieszając przez około 3 minuty. Wlać tyle wody, aby przykryć dynię. Gotować do miękkości przez około pół godziny. Przelać do pojemnika blendera. Zmiksować na gładki krem, można przyprawić imbirem. Po zmiksowaniu sprawdzić czy nie trzeba zupy doprawić solą. Podawać z jogurtem naturalnym i pestkami dyni/słonecznika.

Smacznego!